Układ chłodzenia w samochodzie jest odpowiedzialny za utrzymanie optymalnej temperatury silnika, która wpływa na jego wydajność, zużycie paliwa i trwałość. W tym artykule przedstawimy budowę, działanie i najczęstsze awarie układu chłodzenia w samochodzie.
Budowa układu chłodzenia w samochodzie
Współczesne samochody mają układ chłodzenia pośredniego, w którym płyn chłodniczy przenosi ciepło z silnika do chłodnicy. Główne elementy układu to:
-
Chłodnica – wymiennik ciepła, który chłodzi płyn powietrzem.
-
Pompa płynu chłodzącego – napędzana przez rozrząd, zapewnia obieg płynu w układzie.
-
Termostat – zawór, który reguluje przepływ płynu w zależności od jego temperatury.
-
Zbiornik wyrównawczy – naczynie, w którym zbiera się nadmiar płynu.
-
Przewody – łączą poszczególne elementy układu.
-
Wentylator – wspomaga chłodnicę w obniżaniu temperatury płynu, włącza się przy wysokiej temperaturze lub niskiej prędkości jazdy.
-
Czujnik temperatury – informuje o temperaturze płynu.
Działanie układu chłodzenia w samochodzie
Układ chłodzenia w samochodzie uruchamia się zaraz po włączeniu silnika. Jego zadaniem jest sprawić, że silnik pracuje w odpowiedniej temperaturze, która wynosi od 90°C do 100°C. W tym zakresie silnik osiąga najwyższą sprawność, ogranicza spalanie i emisję spalin.
Kiedy silnik jest zimny, płyn chłodniczy krąży tylko w małym obiegu, omijając chłodnicę. Dzięki temu silnik może się szybko rozgrzać. Płyn chłodniczy odbiera ciepło od silnika, zatem dość szybko się nagrzewa. Termostat otwiera się, kiedy płyn chłodniczy się nagrzeje. Wtedy płyn chłodniczy przepływa przez chłodnicę, czyli duży obieg. W chłodnicy płyn oddaje ciepło do otoczenia, przepływając przez kanały, które są chłodzone przez powietrze. W ten sposób układ chłodzenia utrzymuje stałą temperaturę silnika i zapobiega jego przegrzaniu.
Układ chłodzenia oddaje także ciepło do wnętrza samochodu, poprzez nagrzewnicę. Nagrzewnica jest podobna do chłodnicy, tylko że znajduje się w kabinie pasażerskiej. Płyn chłodniczy przepływa przez nią i ogrzewa powietrze, które jest następnie rozprowadzane przez nawiewy. Dzięki temu możliwe jest ogrzewanie kabiny auta.
Najczęstsze awarie układu chłodzenia w samochodzie
Układ chłodzenia w samochodzie jest narażony na różne usterki, które mogą mieć poważne konsekwencje dla silnika. Niektóre z nich to:
-
Przeciek płynu chłodniczego – może być spowodowany uszkodzeniem przewodów, chłodnicy, pompy, termostatu lub zbiornika wyrównawczego. Objawia się spadkiem poziomu płynu, plamami pod samochodem, białym dymem z rury wydechowej lub zapachem glikolu w kabinie. Przeciek może doprowadzić do zbyt niskiego poziomu płynu, co grozi przegrzaniem silnika.
-
Zapowietrzenie układu chłodzenia – może być spowodowany nieprawidłowym odpowietrzeniem układu po wymianie płynu lub naprawie. Objawia się głośną pracą pompy, bąbelkami w zbiorniku wyrównawczym, niestabilną pracą silnika lub zbyt wysoką temperaturą płynu. Zapowietrzenie może zaburzyć cyrkulację płynu i spowodować przegrzanie silnika.
-
Uszkodzenie termostatu – może być spowodowane zużyciem, zanieczyszczeniem lub zamarznięciem płynu. Objawia się zbyt niską lub zbyt wysoką temperaturą silnika, zależnie od tego, czy termostat jest zablokowany w pozycji zamkniętej czy otwartej. Uszkodzenie termostatu może wpłynąć na wydajność, spalanie i emisję spalin.
-
Uszkodzenie wentylatora – może być spowodowane awarią silnika, przekaźnika, bezpiecznika, czujnika temperatury lub paska klinowego. Objawia się brakiem włączenia wentylatora, kiedy temperatura płynu jest zbyt wysoka lub kiedy samochód jedzie wolno lub stoi. Uszkodzenie wentylatora może uniemożliwić skuteczne chłodzenie płynu i spowodować przegrzanie silnika.
Aby zapobiec awariom układu chłodzenia w samochodzie, należy regularnie sprawdzać poziom i stan płynu chłodniczego, kontrolować szczelność i czystość układu, wymieniać płyn co kilka lat lub według zaleceń producenta, a także dbać o prawidłowe odpowietrzenie układu po każdej ingerencji. W razie jakichkolwiek niepokojących objawów, należy niezwłocznie skontaktować się z mechanikiem i unikać dalszej jazdy. Tylko w ten sposób można zapewnić bezpieczeństwo i komfort jazdy.
Tekst stworzony przy współpracy ze sklepem auto części Autobits.
